YAKUP ÇELEBİ - ESKİ CAMİİ DEMİRCİ

Özellikle yün cami halısı üretimi konusunda önemli bir üretim merkezi haline gelmiÅŸ olan Manisa’nın Demirci ilçesi baÅŸka doÄŸal güzellikleri de barındırıyor. KuruluÅŸu çok eskilere dayanan ilçe, tarihte de adından söz ettirmiÅŸ. Cami ve otel halısı üretiminde önemli konumdaki ilçeyi okuyucularımıza kısaca tanıtmak istedik.

Ä°lçenin merkezi, eski çaÄŸlarda Lydia Bölgesi ile Misis Bölgesi arasında doÄŸal sınır olarak kabul edilen Demirci Dağı’nın batı eteklerinde kurulmuÅŸtur. Yontma TaÅŸ, Cilalı TaÅŸ, Bakır ve Tunç devirlerini yaÅŸamış yerleÅŸim alanıdır. Hitit, Frigo, Lidya, Pers, Ä°skender, Bergama, Roma’nın ikiye ayrılmasından sonra Bizans (DoÄŸu Roma) egemenliklerini tanıyan, yeni yerleÅŸimlerle geliÅŸen ilçe, Anadolu Beylikleri döneminde Türk egemenliÄŸi altına girmiÅŸtir. Bütün Anadolu’nun TürkleÅŸmeye baÅŸladığı bir sırada Batı Anadolu’ya bir uç beyi olarak atanan SaruhanoÄŸulları Gaza ve Cihad geleneÄŸi ve fethedilen yerlerin fethedenlere yurt olarak verilmesi geleneÄŸi içinde, Demirci ve çevresi 1310 yılından sonra Türk egemenliÄŸine girmiÅŸtir.
SaruhanoÄŸlu ÇuÄŸa Bey, onun ölümünden sonra oÄŸlu Devlet Han ve onun da ölümünden sonra Yakup Çelebi, Demirci ve yöresinin hâkimi olmuÅŸlardır. SaruhanoÄŸulları’nın Osmanlı’ya baÄŸlanmasından sonra Yıldırım Beyazıt, SaruhanoÄŸlu Hızır ?ah’a Demirci, Adala, Gördes, Kayacık ve Kemaliye taraflarının yönetimini bırakmıştır. Hızır ?ah döneminde Demirci, Borlu ve çevre köylerinde birçok vakıf yapılmıştır. Kültürel yatırımlar gerçekleÅŸmiÅŸtir. Osmanlı belgeleri Hızır ?ah’ın adından da çok söz etmektedir. 141O’da Hızır ?ah’ın öldürülmesiyle Devlet Han’ın oÄŸlu Yakup Bey, Demirci’de hüküm sürmüÅŸtür.
SaruhanoÄŸulları’nın hâkimiyetinin 1412’de sona ermesi sonucu o tarihten 1920 tarihine kadar, yani Yunan iÅŸgaline kadar Osmanlı egemenliÄŸinde kalan Demirci, Saruhan Sancağı’na baÄŸlı olarak 1595 yılına dek veliaht ÅŸehzadelerin yönetimi altında bulunmuÅŸ bir kaza merkeziydi. Kadılık idaresi 1754 yılına kadar sürmüÅŸ, o tarihten sonra Demirci, ayanların eline geçmiÅŸtir. Voyvoda Kocabaşı ile baÅŸlayan ayanlık yönetimi, Demirci’de belediye yönetimi kurulana kadar devam etmiÅŸtir. Demirci KurtuluÅŸ Savaşı yıllarında sürekli iÅŸgal altında kalamamış ve özellikle Demirci Kaymakamı Ä°brahim Ehem’in örgütlediÄŸi akıncılarla Yunanlılara karşı baÅŸarılı bir direniÅŸ gösterilmiÅŸtir. Demirci, KurtuluÅŸ Savaşı’nın en sıkıntılı günlerinde ümit ışığının parıldamasına neden olmuÅŸtur. Demirci zaferinin kazanılması; Bursa’nın Yunan iÅŸgali altına düÅŸtüÄŸü, bu yüzden TBMM’nin heyecanla çalkalandığı ve bazı üyelerinin kendilerini tutamayarak aÄŸladığı, Bursa Komutanı Bekir Sami Bey’in ve AlaÅŸehir Havalisi Komutanı AÅŸir Bey’in görevlerinden alındığı bir dönemde bu olayların yatışmasına sebep olmuÅŸtur.

Gerek 1296/1878 yılı  gerekse  1316/1898 yılı Aydın Vilayeti salnamesinde Demirci’nin GüneydoÄŸu istikametinde ÅŸehre yaya olarak 2 saat mesafede Eskihisar Köyü sınırları dahilinde  Ilıca adı verilen bir kaplıcanın bulunduÄŸu, kaplıca suyunun kükürtlü ve cilt hastalıklarına faydalı olduÄŸu belirtilmiÅŸtir.

onbesinciyuzyilcemaatibadethaneresimtarihi-yapicelebi