İSMET İNÖNÜ EVİ MÜZESİ İZMİR

Ä°smet Ä°nönü’nün Malatya doÄŸumlu babası ReÅŸit Bey, okumak için Ä°stanbul’a gidip hukuk eÄŸitimi alarak ilk görev yeri olan Çatalca’ya atanır. Bu görevi sırasında Rumelili Hakkı Bey’in kızkardeÅŸi Cevriye Hanımla 1880’de Ä°stanbul’da evlenirler. Ä°lk oÄŸulları Ahmet’in doÄŸumundan sonra Ä°zmir’deki bir eve taşınırlar. Ä°smet, babası ReÅŸit Bey’in Ä°zmir Adliyesi’nde Sorgu Yargıcı Yardımcısı olarak görev yapmakta olduÄŸu 1884 yılında, ÅŸu anda müze-ev olan dayısının evinde dünyaya gelir.

Ä°smet Ä°nönü “Hatıralar” kitabının 1. cildinin 19-20. sayfalarında Ä°zmir anılarını ÅŸöyle anlatır:

“Altı sene, askeri tahsilin yıl sonu tatillerini Ä°zmir’de geçirdim. Ä°zmir’e dayımın yanına, sılaya gidiÅŸ, benim için bahtiyarlık ve açılıp, serpilme, fırsatı olmuÅŸtur. DeÄŸirmen Dağındaki küçük, mütevazi, ev, denize karşı, hala bana dünyanın en güzel köÅŸkü gibi görünür. Dinlenirdim, gezerdim. Fransızca gazeteler okur –Le Matin-, memleketimin dört köÅŸesinde fevkalade bir hadise varsa, onu öÄŸrenir takip ederdim. Nihayet, gelecek sene dersleri için biraz hazırlanır, bazen dil dersi de alırdım. Küçük dayım doktordu, edebiyat meraklısıydı. Onunla beraber bulunmak da bana zevk verirdi. Bizim nesil, açık ve kapalı edebi eserlere ve hareketlere düÅŸkündü. Ä°stanbul’da ve Ä°zmir’de yasak olan bütün edebi eserleri, taÅŸbasması olarak, köÅŸe baÅŸlarından satın alırdık. Ä°stediklerimizi Ä°stanbul’da Tünel başında satılan eski kitaplar arasında çok zaman bulurduk.

Ä°zmir, bu suretle on üç ila yirmi iki yaÅŸlarımda benim baÅŸlıca sevgilim olmuÅŸtur. On altı sene sonra büsbütün baÅŸka ÅŸartlar içinde Ä°zmir’e girdiÄŸim zaman, türlü duygularım, arasında sevgiliye kavuÅŸmak heyecanı ayrıca yer alıyordu."

Sarıhafız (Türk Yılmaz) Mahallesi Mekke YokuÅŸu’nda 842. Sokakta, ÅŸimdilerde Ä°nönü Sokağı No:20’de bulunan bu ev, Ä°smet Ä°nönü’nün CumhurbaÅŸkanlığı yıllarında o zamanki Ä°zmir Belediye BaÅŸkanı Dr.Behçet Uz tarafından içinde oturmakta olan iki kız kardeÅŸten Belediye adına satın alınır.
1950 sonrasında ev, Ä°zmir Belediyesi’nce elden çıkarılmak istenince, Ä°nönü’ye yakın olan Ä°zmirli iÅŸadamlarından Åžerif Remzi Reyent tarafından alınır. Åžeref Remzi Reyent evi, yeÄŸeni ve aynı zamanda Ä°nönü’nün en eski arkadaÅŸlarından Org.Ali Fuat Erden’in kızı olan Ayla Ökmen’e hediye eder. Ayla Ökmen’de evi Ä°nönü Vakfı’na bağışlar.

Dönemin Belediye BaÅŸkanı Yüksel Çakmur’un aracılığı ile hayatta kalan kız kardeÅŸ Huzurevi’ne yatırılır. Evde onarıma giriÅŸilerek , iç düzenlemesi yapılır. Vakıf’tan saÄŸlanan eÅŸya ve resimler yerleÅŸtirilip, ziyarete açılır. Bu ilk onarımdan sonra ev köklü bir restorasyon gerektirdiÄŸi için Kültür Bakanlığı, Konak Belediyesi ve Ä°nönü Vakfı’nca 1998’de konu yeniden ele alınır. Ancak restorasyon iÅŸleri, Ä°l Özel Ä°daresi kimliÄŸiyle, Kemal NehrozoÄŸlu’nun Ä°zmir Valisi olmasıyla gerçek koruyucusunu bulur. Tarih Vakfı’nın da katılımıyla, zamanın Ä°zmir Rölöve ve Anıtlar Müdürü Dr.Fatma Sedes’in yürüttüÄŸü rölöve çalışmaları bitirilip, ev elden geçirilerek tümüyle yenilenir. Ä°zmir Resim ve Heykel Müzesi Müdürü olup, halen evin yönetimini de üstlenmiÅŸ bulunan Cahit Koççoban’ın çabaları ile iç mekan çalışmaları tamamlanır. 24.07.1999 günü Ä°zmir Sivil Toplum Örgütlerinin katılımı ve Lozan sergisi ile ev yeniden ziyarete açılır.

O günden sonra Ä°smet Ä°smet Ä°nönü’nün doÄŸum (24 Eylül), ölüm (25 Aralık) ve Lozan AntlaÅŸmasının imza (24 Temmuz) yıldönümlerinde evde özel etkinlikler düzenlenir. ÖrneÄŸin, depremzedeler yararına Ä°zmir Resim ve Heykel Müzesi sanatçıları sergi açarlar, Ä°zmir Milli EÄŸitim MüdürlüÄŸü’nce Ä°lköÄŸretim okulları arasında “23 Nisan Resim Yarışması” düzenlenir ve katılan resimler sergilenir, dereceye girenler ödüllendirilir. Bu arada sokaktaki tüm evlerin duvarları boyanır, sokak temizlenir, Ä°zmir BüyükÅŸehir Belediyesi’nce sokaÄŸa 2000 yılı Eylül ayında “Ä°nönü Sokağı” adı verilir. SokaÄŸa Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nce Lozan’ı anımsatan bir duvar resmi yapılır. “23 Nisan Resim Yarışması”nın ve sokakta “Duvar Resimleri Yapımı”nın gelenekselleÅŸtirilmesi kararlaÅŸtırılır.) 24 Eylül 2000’de yerel bir TV kanalı aracılığı ile evden naklen açık oturum yayını gerçekleÅŸtirilir. Vitrinlere Ä°nönü’ye ait eÅŸya ve giysiler yerleÅŸtirilir, ziyaretçilere Ä°nönü Belgesel filmi gösterilir.

2013 yılının sonbaharında Konak Belediyesi tarafından yapılan restorasyon çalışmaları için ziyaretçilere kapatılmıştır. Halen kapalıdır.

muzeeskidogduguevcumhurbaşkanıikinci360vrsanaltursanalturviar turkeyvideovirtualtourturkeymekan360mekan