GAZİANTEP ZEUGMA MOZAİK MÜZESİ

Kaynak: https://sanalmuze.gov.tr Gaziantep’te tarihi İpek Yolu üzerinde Yer alan Zeugma Mozaik Müzesi gerek yapısal kompleksi gerekse içinde yer alan eserleri açısından dünyanın en önemli müzeleri arasında yer almaktadır. Gaziantep Büyükşehir Belediyesince 2008 yılında inşasına başlanan yeni müze binasının 2010 yılında tamamlanması sonucunda büyük bir sergileme alanı elde edilmiştir. 9.9.2011 tarihinde resmi olarak açılışı yapılmıştır. Zeugma Mozaik Müzesinin toplam oturum alanı 30.000 m2’ dir. 3 adet bina topluluğundan oluşan komplekste; Zeugma Kültür ve Kongre Merkezi denilen yapıda 1 adet 510 koltuklu bir büyük salon, 2 adet orta büyüklükte 150 kişilik (gerektiğinde 300 kişilik olabilecek) salon, 2 adet 75 kişi kapasiteli (gerektiğinde 150 kişilik olabilecek) küçük salondan oluşan 5 adet konferans salonu bulunmaktadır. Yine 2 adet fuaye salonu da konferans salonları önünde yer almaktadır. İdari birimler ve 3500 m2 oturum alanı olan ve 3 kattan oluşan yaklaşık 7000 m2’lik sergi salonları bulunmaktadır. Yeni müzenin projelendirilmesi, bir senaryo üzerine kurgulanmıştır. Bu senaryonun temelini Zeugma’nın sanatsal, kültürel yönü ile günlük yaşamın detayları oluşturmaktadır. Zeugma Mozaik Müzesi bu temel fikir etrafında şekillendirilmiştir. Bu nedenle Zeugma Mozaik Müzesi’nde yapılan sergilemede; o dönemde kentte yaşamış olan insanların inançları, kültürü ve günlük yaşantısını geçirdiği ortam birebir mimarisine uygun olarak sokağı, çeşmesi, duvarı ve tüm yapı taşları ile gerçek ölçüsünde ziyaretçilere sunulmaya çalışılmıştır. Teşhir salonlarında, farklı dillerde, eserler hakkında bilgi veren kulaklıklar ile sergi salonu gezi güzergahı üzerinde bulunan kiosklar dokunmatik ekran aracılığı ile ziyaretçilere mozaiklerin tarihçesi, kazı alanı ve müze içerisindeki konumuna yönelik bilgiler sunmaktadır. Yine her eserin yanında bilgilendirme plakaları da yer almaktadır. Zeugma Mozaik Müzesi koleksiyonunda bulunan; Roma ve Geç Antik Döneme ait 2748 m2 mozaik, 140 m2 fresk, 4 Roma Dönemi çeşmesi, 20 sütun, 4 kireç taşından yapılmış heykel, bronz Mars Heykeli, mezar stelleri, lahitler ve mimari parçaların restorasyonu yapılarak teşhir tanzimi yapılmıştır. Gaziantep Zeugma antik kenti mozaikleri ve eserleri başta olmak üzere çeşitli antik yerlerşimlerden çıkartılan mozaiklerin sergilendiği Zeugma Mozaik Müzesi, Anadolu tarihini anlamak adına önemli bir yere sahiptir. Güneydoğu Anadolu gezilecek yerler arasında da büyük öneme sahip Gaziantep Arkeoloji müzesi yakınlarında bulunan Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi, Gaziantep kentinin merkezi bir konumunda bulunmakta ve müzeye ulaşım çok rahat şekilde yapılmaktadır. Mozaik müzesinde bulunan mozaiklerin önemini anlamak için Belkıs – Zeugma Antik Kenti ve tarihçesi hakkında kısaca bilgi gerekmektedir. Böylece Belkıs – Zeugma antik kentinin günümüze kadar gelen gezilebilir kısmının çok ufak ve baraj altında kalan kısmının ise büyük ve önemli olduğu çok daha iyi anlaşılacaktır. Zeugma antik kenti, Güneydoğu Anadolu bölgemizde Gaziantep kentimizin sınırlarındadır. Kentin Nizip ilçesine 10 km mesafesinde, Belkıs köyü yakınlarındadır ve ne yazık ki Birecik Barajı sularının altında tekrar keşfedilmek üzere yatmaktadır. Yakın tarihte baraj suları altında kalan bir başka antik yerleşim yeri de ne yazık ki Hasankeyf antik kenti‘dir. Zeugma Tarihi Makedonyalı olan Büyük İskender’in M.Ö. 300 yıllarının ilk yarısında Fırat nehrini geçtiği yerde, generali olan Selevkos Nikator I, kendi adıyla Fırat’ın adını birleştirmiş ve Selevkeia ad Euphrates (Fırat Seleukeia’sı) ismiyle bir şehir kurmuştur. Bu kentin karşısına, Fırat’ın diğer tarafına da eşi için Apameia isminde bir başka kent kurmuş ve bir köprüyle bu iki kenti birbirine bağlamıştır. M.Ö. 1.yy başlarında Kommagene kralı Mitridates I. Kallinikos, Selevkos kralının kızıyla evlenmesi sebebiyle, bu kent Kommagene Krallığına hediye edilmiş ve bu kentten elde edilen gelirle Nemrut dağında bulunan heykeller yaptırılmıştır. Bu anlamda hediye edilen bu kent, kırk yıl boyunca Kommagene Krallığının dördüncü büyük kentidir. M.Ö. 64 yılında kent, Roma İmparatorluğu’na katılır ve Zeugma ismini alır. Zeugma ‘bağlayan, köprü’ anlamındadır. Zeugma, Roma İmparatorluğu’nun en doğudaki sınır kentlerinden biri olması sebebiyle Roma İmparatorluğu buraya büyük bir lejyon birliği (6000 kişi) yerleştirmiştir. Böylece stratejik bir öneme de sahip olan Zeugma, ayrıca eskiden beri İpek Yolu’nun önemli gümrük merkezidir. Bu etkenler ışığında Zeugma gittikçe zenginleşmiş, büyümüş ve kültürel olarak en parlak zamanını yaşamıştır. Öyle ki bu zamanda Zeugma kentinde içme suyu 10 km kadar şehir dışından getirtilmiş, alt yapısı yapılmış; tiyatrolar, askeri binalar, atölyeler, ticarethaneler, tapınaklar kentin dört bir yanında teraslar halinde yapılmıştır. Zeugma Roma Dönemi Evleri Roma İmparatorluğu zamanında her evde iki adet sarnıç mevcut olmakla birlikte, evlerin ortasında avlular ve etrafına da odalar yapılmıştır. Evlerin ve villaların tabanları mozaikle, duvarları fresklerle kaplanmıştır. Mühürleriyle de ortaya çıkan antik kentte, hemen herkesin bir yüzük mührü bulunmaktadır. Öyle ki bu yüzüklere tanrıların, tanrıçaların, sevilen hayvanların figürleri yapılır ve bu figürler en fazla 3 mm ile 7 mm arasındadır. Daha sonraları Zeugma kenti, M.S. 256 yılında Sasani Kralı I. Şapur’un himayesine geçer ve kent yıkılır. İşte Zeugma artık sonun başlangıcındadır. Bir daha eski görkemine ve zenginliğine artık dönemeyecektir. M.S. 7.yy.’a kadar erken ve geç Roma imparatorluğuna tekrar giren kent, bu yüzyılda İslam akınları sebebiyle tamamen terk edilir. 10 – 12.yy arasında bölgede ufak bir İslami yerleşimi olsa da, 16. yy.’da günümüzdeki Belkıs köyü kurulmuştur.

Gaziantepzeugmamozaikmüzemuseumvisittarihi360vrsanaltursanalturviar turkeyvideovirtualtourturkeymekan360mekanizmirfxsmyrnalegacyipuizmir