ESKİ FOÇA GENEL GÖRÜNÜM

Foça (Yunanca: Φώκαια, "Phocaea"), İzmir'in kuzeyinde yer alan bir sahil ilçesidir. Kent Antik Çağda bir İyon yerleşimi olarak ortaya çıktığında civar denizde yaşayan foklardan dolayı Phokaia adını almış, sözcük günümüze Foça olarak gelmiştir. Foça (Phokaia) adalarında yaşayan foklardan adını alan Phokaia, Aiollar tarafindan MÖ 11. yüzyılda kuruldu. O zamanlarda en önemli İyonya'nin yerleşim yerlerinden biri olan Phokaia'de İyon yerleşimi MÖ 9. yüzyıl da baslamistir. Tarihte usta denizci olarak bilinen Phokaialılar, ayrıca mühendislikteki gelişmişlikleri ve başarıları ile Ege, Akdeniz ve Karadeniz'e de birçok sayıda koloni kurmuslardir. Foçalılar'ın tarihte bilinen kurmuş olduğu önemli kolonilerden bazıları: Karadeniz'deki Amysos (şimdiki Samsun); Çanakkale Boğazı'ndaki Lampsakos (şimdiki Lapseki); Midilli Adası'nda Methymna (şimdiki Molyvoz); ve Avrupa'daki Elea -şimdiki Velia- (İtalya); Alalia (Korsika); Massalia -şimdiki Marsilya- (Fransa) bunlardan bazılaridır. Ayrıca Phokaialılar İyonya'da, doğal altın-gümüş karışımı kullanarak "elektron" sikkeyi tarihte ilk defa bastıranlardan biri olarak bilinmektedirler. Elbette bu medeni ilerleme o zamanın birçok uygarlıklarını da etkilemiş ve onları Anadolu'ya çekmistir. Cenevizliler şimdiki Yenifoça'yi ilk kuranlardandır. Foça sırasıyla tarihte; 13. yüzyılda Çaka Bey tarafindan alinarak Çaka Bey'in yönetimine, daha sonra ise Saruhanoğulları Beyliği'nin yönetimine geçmiştir. 1455'te ise Osmanlı Padişahı II. Mehmed, büyük fetihten sonra Foça'yı alarak Osmanlı topraklarına dahil etmiştir. Bu gibi medeniyetliklere ve topluluklara merkez oluşturduğu icin Foça önemli bir arkeolojik merkez haline gelmiştir. 1953 yılında başlayıp ve günümüze kadar aralıksız devam edip gelen kazılarda, Helenistik döneminden kalan tiyatro, Athena Tapınağı ve Kutsal Alanı, Liman Kutsal Alanı (Kibele'ye ait olduğu düşünülmekte) ile Pers Anıt Mezarı (Foça'nın 7 km doğusundaki "Taş Ev" olarak bilinen) ortaya çıkarılmıştır. Bahse konu Pers Anıtı; bölgeyi MÖ 492 yılında istila eden Ahamenid-Pers Ordusu komutanları için bir anıt olarak yapılmış; daha sonra mezar, ağıl, gözetleme noktası, mola yeri gibi amaçlar için kullanılmıştır. Anıt; Anadolu' da bulunan ender Pers yapılarından birisidir. Foça'da çok uzun zamandan beridir yapilan festivaller son yıllarda ayri bir boyut alarak uluslararası düzeye taşınmıştır. 2004 yılından günümüze kadar yapılan festivaller artık Uluslararası Foça Festivali olarak bilinir. Genelde üç gün devam eden festivaller birçok ünlüyü ve ziyaretçileri Foça'ya getirmektedir. Foça bircok tarihi ve turustik gezi yerlerine sahiptir. Homeros (unlu tarihci) bahsettigi Siren Kayalıkları Foça'da yer almaktadır. Ona gore oradan gecen denizciler icin bir zamanlar bircok rivayetlere konu olmustur bu kayalıklar. Foça irili ufaklı birçok adanın serpilmiş görüntüsüne sahiptir. Foça Turk Rivierasi olara bilinen Mersin, Antalya dan baslayip Izmire kadar uzanan bolgenin icinde bulunmaktadir. Bu da bircok yerli ve yabanci turistleri "mavi tur"lara veya diger gezilere durak yapmaktadir. Foça'nın denizi çok berrak ve temizdir. Sayısız koylara sahip şehrin halka açık plajı bulunmaktadır. Osmanli ve diger medeniyetlerden kalan tarihi evler ve mekanlar da, deniz, balik tekneleri ve doga butunlugu ile birlesmesi Foca ya Akdeniz kentlerini animsatmasinda buyuk etkileri vardir. Foça, sayıları giderek azalan akdeniz fokunun yaşam alanlarından biridir. Ayrica akdeniz foklari kentte her yil yaz aylarinda duzenlenen festivallerin de onemli bir sembolu haline gelmistir. Bu sevimli Foca fokuna Merkez Bankasi 1996 yilinda ozel hatira parasi bastirmistir.[18] Foca'da soylarini tukenmekten korumak amaciyla devletin ve universitelerin arastirma merkezleri mevcuttur. Avlanilmasi kesinlikle yasak olan fokun balikcilar tarafindan da cok defa korunuldugu bilinmektedir. İzmir de doğal kalmış ilçelerden biridir. Taş evleri mevcuttur. Sadece yaz değil kışında gelen turist sayısı da fazladır. Foça'da yılın büyük bölümünde Poyraz esdiğinden çok temiz ve bol oksijenli havası vardır Foça'da devletin ve hayırsever vatandaşların katkıları ile kurulan 4 tane ilköğretim okulu, Anadolu Lisesi, Lise, Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Liseleri ile Dokuz Eylül Üniversitesinin Turizm Fakültesi bulunmaktadır. Okuma-yazma orani %95 uzerindedir. Foça'da İlçe merkezinde bir adet devlet hastanesi bulunmakta olup kış aylarında belli branşlarda haftanın belli günlerinde uzman hekim gelmekte, nüfusun çok arttığı yaz döneminde ise her branştan hekim bulunmaktadır. Hastanenin acil servisi 24 saat hizmet vermekte ve gerektiğinde ağır hastalık geçirenler İzmir merkezdeki hastanelere ambulans ile sevk edilmektedirler. Bunun yanında Yenifoça, Gerenköy, Ilıpınar ve Bağarası'nda aile sağlığı merkezleri ve yine Yenifoça'da 112 acil istasyonu ile Foça Devlet Hastanesi'nin polikliniği bulunmaktadır.

• ESKİ FOÇA
• 0232 812 11 27
• bilgi@foca.bel.tr
• www.foca.bel.tr