EFES (EPHESUS)

Selçuk’un tarihçesi Efes Antik Kentinin kuruluşu olan M.Ö. 6000 yıllarına yani Neolitik Dönem’e kadar inmektedir. Doğu ile batı arasında önemli bir kapı durumunda olan Efes önemli bir Liman Kenti idi. Bu konumu ile Efes, çağının en önemli politik ve ticaret merkezi olarak gelişmesini ve Roma Devrinde Asia eyaletinin başkenti olmasını sağlayan Efes 250.000 kişilik nüfusuyla dünyanın dört büyük kentlerinden biriydi. Antik Dünyanın yedi harikasından biri olan Artemis Tapınağı ününü M.Ö. 324–250 yıllarında dünyaya duyurmuş, dünyanın mermerden yapılmış ilk yapısıdır. Tek tanrılı dinlerin insanları gibi tapınan Efesliler, Artemisin pek çok tanrının gücüne sahip olduğuna inanırlardı. Aynı zamanda bereket tanrıçası olarak da anılan Artemis Tapınağı günümüzde hala ününü hafızalarda taze tutmaktadır. Şimdi gezilen Efes, Helenistik ve Roma çağlarında yaşanan ve Büyük İskender’in generallerinden Lysmokhos’un M.Ö. 300 yıllarında kurduğu bir liman kentidir. Bu döneme ait sur duvarları kentin güneyindeki Bülbül dağı üzerinde hala ayaktadır. Bizans Çağ’ında tekrar yer değiştiren Kent ilk kez kurulduğu Selçuk’taki Ayasuluk Tepesi‘ne gelmiştir. Burası St. Jean’ın incilini yazdığı ve mezarının bulunduğu kutsal bir hac yeri olarak kabul edildiği için mezar üzerine 5 ve 6. yüzyıllarda büyük bir bazilika inşa edilmiştir. 1307 yılında Türkler tarafından alınan Selçuk (Ayasuluk) kısa bir süre Aydınoğulları Beyliği’nin merkezi olmuş, Türk İslam dini yapıları, sanat tarihi açısından da görülmeye değer önemli kültür varlıkları bu tarihlerde yöreye kazandırılmıştır. 1426 tarihinden sonra Osmanlı hâkimiyetine giren Selçuk, aynı zamanda üç dinin yayılması ve genişlemesinde de rol oynamıştır, hatta eski çağlarda putperestlik dünyasının paganizm’in merkezi olmuştur. Selçuklulara ait birçok tarihi ve kültürel eserleri barındıran Selçuk, 1914 yılında Ayasuluk adı Akıncılar ismi ile anılırken, 1957’de İzmir’in ilçesi durumuna getirilmiş ve bugün 33.732 kişilik nüfusa sahip Turistik bir İlçedir. Selçuk İlçesinin tarih sahnesine çıkışı antik Efes kenti'nin ilk kuruluşu ile M.Ö. 6000 yıllarında başlamaktadır. Son yıllarda yapılan araştırmalar ve kazılarda Efes çevresindeki höyükler (tarih öncesi tepe yerleşimleri) ve kalenin bulunduğu Ayasuluk Tepesi'nde Tunç çağları ve Hittitler'e ait yerleşimler saptanmıştır. Hititler Dönemi'nde kentin adı Apasas'tır. M.Ö. 1050 yıllarında Yunanistan'dan gelen göçmenlerin de yaşamaya başladığı liman kenti Efes, M.Ö. 560 yılında Artemis Tapınağı çevresine taşınmıştır.

efesephesusantik kentantik çağantik şehirantik tiyatrotiyatroselçuk