SİDE ANTİK TİYATROSU

Tiyatro, kentin yer aldığı yarımadanın daraldığı kesimde ve şehrin merkezinde yer almaktadır. Tiyatronun Hellenistik bir öncü yapısı olduğu halen kanıtlanabilmiş değildir. Roma Devrinde yapı plan açısından hellenistik gelenekte yarım daireden taşan biçinde yapılmış olmasına karşın; inşa tekniği açısından Roma mimarisi geleneğinde yapılmıştır. Caveanın (oturma sıraları) diazomaya (basmakların ortasındaki yol) kadar olan kısmı bir yamaca yaslanmış, üst kısım ise tonozlar üzerinde eğimli olarak şekillendirilmiş düzleme oturtulmuştur. Tiyatro bu özelliği ile Anadolu'nun tekil örneklerindendir. Sahne binası üç katlıdır. Süslemelerinde Antoninler Dönemi barok özelliği görülmektedir. Birinci katın podyumunda Dionysos Frizi yer alır. Frizde şarap tanrısı ve tiyatronun hâkimi Dionysos'un hayatı batıdan doğuya doğru kronolojik olarak anlatılmış ve doğu uçta Gigantomakhia ile sonuçlanmaktadır. Sahne binasının cephesi mimari süslemeler ve heykellerle oldukça hareketlendirilmiştir.
M.S. 2. yüzyıla tarihlenen tiyatroda M.S. 3. yüzyılda orkestranın etrafı yüksek bir duvarla çevrilerek arena şekline dönüştürülmüş olmalıdır. Duvar üzerindeki su geçirmez sıva kalıntılarından havuz şekline de dönüştürülmüş olabileceğini düşünülse de bu teknik olarak mümkün görünmemektedir. M.S. 5. yüzyılda tiyatro içerisine Şapeller yapılarak Erken Hıristiyanlık Döneminde de kutsal bir mekan (açık hava kilisesi) olarak kullanıldığı bilinmektedir. Tiyatro kutsal alan olma özelliğini kullanıldığı son döneme kadar sürdürmüştür.

tiyatrohelenistlikromadiozamaheykellerkutsaltopraklar