Birecik ilçesinin 5 km. güneyinde, Mezra Köyü'nün hemen batısında yer alan höyük, yerel olarak Teleilat adı ile bilinmektedir. Ancak bu adı taşıyan başka kazı yerleri de bulunduğundan, herhangi bir karışıklığa meydan vermemek için kazı ekibi tarafından buraya "Mezraa-Teleilat" adı ve¬rilmiştir. 1989 yılında G. Algaze başkanlığında R. Breuninger ve J. Knudstad'ın katılımı ile yüzey araştırması yapılmış ve bu araştırmada Çanak-çömleksiz ve Çanak-çömlekli Neolitik Çağ buluntuları ile tepenin merkezi en yüksek kısmında az sayıda Demir Çağ ve Hellenistik Dönem çanak çömlek parçaları ele geçmiştir. 1999 yılında İstanbul Üniversitesi’nden Prof.Dr.Mehmet Özdoğan Başkanlığında Arkeolojik kazılara başlanılmıştır.