Köyceğiz İlçesi Akdeniz ve Ege Bölgeleri’nin birleştiği yerde, Muğla–Fethiye Karayolu’nun 60. km.’sinde, zengin doğal güzellikler ve narenciye bahçeleri içinde, sakin bir turistik beldemizdir. İlçe, adını aldığı Köyceğiz Gölü’nün kuzeyinde kurulu olup, 1.758 Km2 yüzölçümündedir.
izirai teraslar ve çok sayıda kaya mezarı bunu kanıtlamaktadır. Köyceğiz Gölü’nün sahille birleştiği bölgede kurulan Kaunos şehri Karia’nın önemli limanlarından ve ticaret merkezlerinden birini oluşturur. Kaunos, daha sonra İskender’ in hakimiyetine girmiştir.

Menteşeoğulları, bölgenin fethini Selçuklu Sultanı II. Mesut adına 1291 yılında yaparak Bizans’ın elinden almışlardır. İlçe, Hurşit Paşa zamanında Yüksek Kum köyü olan yere nakledilerek bugünkü ilçe merkezi oluşmuştur. Köyceğiz, İstiklal Savaşı’nda düşman saldırısına uğramış olup, 1919 yılı sonunda Tahirağazade, Müftü Mehmet Zeki Efendi, Osman Ağa ile Hacı Osman Efendi ve Tevfik Beylerin öncülüğü ile Kuva-i Milliye Teşkilatı kurularak yurt savunmasına katılmıştır.

İlçe nüfusunun % 85’i köyde yaşamakta olup geçimini tarım, hayvancılık, ormancılık, turizm ile sağlamaktadır. İlçenin en büyük gelir kaynağı tarımdır. İlçede polikültür tarım yapılmakta olup, iklim ve coğrafi yapı birçok ürünün yetiştirilmesine elverişlidir.

İlçenin diğer bir geçim kaynağı, gezginci arıcılıktır. Köyceğiz Gölü ve gölü Akdeniz’e bağlayan Dalyan Boğazı’nda kefal balığı üretimi yapılmaktadır. Beyobası beldesinde alabalık tesisleri kurulu olup, üretimini sürdürmektedir.

İlçede 3 adet narenciye yıkama, mumlama, standardizasyon ve paketleme fabrikası kurulu olup, ihracatlar buradan yapılmaktadır. Ayrıca ilçenin adını taşıyan Köyceğiz Köyü’nde tarım alet ve makineleri üreten bir fabrika bulunmaktadır.

İlçenin Sultaniye Köyü’nde mevcut olan Sıcak-Soğuk Termal Kaplıcaları, sağlık turizmi

bakımından önemli bir merkez teşkil etmektedir. Diğer taraftan Yayla Köyü ve kuzeyindeki Gökçeova, safari turizmi ile ilgi görmektedir. Çandır Köyü Horozlar mevkiinde çamur banyoları ve tesisleri bulunmaktadır. İlçenin Akdeniz kıyısında bulunan şirin köyü Ekincik, uzun plajı, nefis koyu ve yat limanıyla, su sörfü, su kayağı ve yüzme için elverişli yerlerden biridir.

Köyceğiz Gölü, Dalyan Kanalı, kaplıca ve çamur banyoları, 10 km. uzaklıktaki 800 m. rakımlı Ağla Yaylası, Şelale, Yuvarlakçay görülmeye değer yerlerdir. Dalaman Çayı, rafting ve trekking için önemlidir. Ağla Yaylası için yayla turizmi çalışmaları sürdürülmekte olup ayrıca göl çevresinde, Köyceğiz-Dalyan arasında bisiklet parkuru için alt yapı çalışmaları yapılmaktadır. Köyceğiz ve çevresinin toplam konaklama kapasitesi, 521 oda ve 1.135 yataktır.

Köyceğiz Gölü’nün batısında Ölemez Dağı doğusunda Sultaniye Köyü sınırları içinde, kıyı boyunca çok sayıda termal kaynaklar vardır. Turizm ve

Sağlık Bakanlığı’nca uzmanlara yaptırılan araştırma ve incelemeler sonucu çok sayıda ılıca-kaplıca ve içme kaynakları tespit edilmiştir. Bu termal kaynakların en önemlileri ve sağlık amaçlı olarak işletilenleri, Hasan Çavuş Ilıcası ve Kokar Girme denilen kaplıcalarıdır.

Sultaniye Kaplıcaları’nın tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Milattan önceki yüzyıllardan itibaren bir şifa yurdu olarak işletilmiştir. Roma, Bizans, Osmanlı ve Selçuklu döneminde halkın hizmetine sunulmuştur. Roma döneminde 400 hastaya aynı anda hizmet verecek kadar gelişmiş bir hastane durumundaydı. Kaynaklara göre, hastanenin girişinde “Tanrılar adına buraya ölüm giremez” diye yazılmıştır. Ölemez Dağı da adını kaplıcalardan almıştır.

köyceğiz Gölü Akdeniz Bölgesinin batı ucunda, ilçe hudutları içerisinde, suyu kükürtlü ve acı bir göldür. Gölün, önü alüvyonlarla tıkanmış eski bir körfezden türediği sanılmaktadır. Yüzölçümü 54 Km2’dir. Denizden yüksekliği 8 m., derinliği ise 15-150 m. arasındadır. Kuzeyde dağlık alandan inen kısa derelerle ve suyu bol kaynaklarla beslenen göl, fazla suyunu Dalyan Boğazı ile denize boşaltır. Hemen her zaman sakin olan gölde, yılın 8 ayında su kayağı yapılması mümkündür.

Merkez nüfusu 7.523 olan Köyceğiz’in toplam nüfusu 29.196’dır. İlçenin 2 beldesi ve 18 köyü bulunmaktadır.

İlçede okuma-yazma oranı % 99 olup 27 İlköğretim okulu, 4 ortaöğretim kurumu mevcuttur. Halk Eğitim Merkezi bünyesinde biçki, dikiş, trikotaj, kumaş boyama, bilgisayar, İngilizce, çiçekçilik ve el sanatları kursları düzenlenmektedir. İlçede 1 sürücü kursu, 1 dersane mevcuttur. Öğretmenevi 15 yatak kapasitelidir. İlçede Muğla Üniversitesi’ne bağlı Köyceğiz Meslek Yüksekokulu kurulmuş olup, bina sorunu giderildiğinde Seracılık ve Meyvecilik bölümleri ile öğretime başlayacaktır.

İlçede 40 yataklı Devlet Hastanesi’nin yanı sıra 3 Sağlık Ocağı ve 10 Sağlık Evi ile sağlık hizmetleri yürütülmektedir.

İlçe polis sorumluluk bölgesinde güvenlik hizmetleri toplam 52 personel ile yürütülmektedir. Köyceğiz İlçe Jandarma Komutanlığı 1868’te Köyceğiz Köyü’nde İlçe Jandarma Birliği olarak kurulmuş, 1888’te bugünkü yerine nakledilmiştir. 84 personel ile hizmet vermektedir.

Köyceğiz Belediyesi’nde 38 memur, 21 kadrolu işçi ve 75 geçici işçi görev yapmaktadır.

İlçede kurulan Özel Çevre Koruma Müdürlüğü 24 personel ile hizmet vermektedir. Köyceğiz-Dalyan Çevre Koruma Projesi kapsamındaki Katı Atık Depolama tesislerinin inşaatı devam etmektedir.